جاهای دیدنی سرخه

جاهای دیدنی سرخه

در این بخش از وب سایت مجله گردشگری ایران توریسم شما را با جاهای دیدنی سرخه آشنا خواهیم كرد. برای آشنایی با دیدنی های این شهر در استان سمنان در ادامه با ما همراه باشید.

سمنان یكی از پهناورترین استان‌های كشور ایران است. مركز این استان شهر سمنان و پرجمعیت‌ترین شهر آن، شاهرود است. این استان از نظر مساحت هفتمین استان ایران است. سمنان علاوه بر جاذبه های تاریخی خود دارای جاذبه های طبیعی زیادی نیز می باشد. این منطقه دارای آب و هوایی خشك و كویری است و دیدن چشم اندازهای كویری آن در شب می تواند بسیار جذاب و خاص باشد و توجه هر گردشگری را به خود جلب كند.

سرخه (Sorkheh) شهری واقع در استان سمنان است و در ۱۷۰ كیلومتری شرق شهر تهران قرار دارد. این شهر با شهرستان‌های سمنان از شرق و آرادان از غرب و فیروزكوه از شمال و مهدی‌شهر از شمال شرقی و استان اصفهان از جنوب همسایه است و مركز شهرستان سرخه می‌باشد. وجه تسمیه این شهر را وجود كوه‌های سرخ در اطراف آن گفته‌اند، از آنجایی كه در گویش سرخه‌ای به سرخه «سور» گفته می‌شود و سور در فارسی به معنی سرخ است، می‌توان گفت این وجه تسمیه درست است. این شهر آثار تاریخی و جاذبه های طبیعی بسیاری دارد. در ادامه با جاذبه های سرخه آشنا می شویم.

دیدنی های سرخه

منطقه شكار ممنوع خنار

این منطقه حفاظت شده با وسعت بیش از 36 هزار هكتار در شمال شهرستان سرخه و در دامنه های البرز، به سرزمین باریجه معروف است. گونه های گیاهی منطقه شامل كما و باریجه، اٌرس، زرشك، آویشن و سریش، اسپند، بومادران، گیاهان پیازی و تیره نعناعیان می باشند. گونه های جانوری آن گرگ، روباه، گربه وحشی، خوك وحشی، خرگوش، شغال، خرس قهوه ای، كل و بز، قوچ و میش و… هستند. عمده پرندگان منطقه را گنجشك سانان، كبك، كبك دری، كبوتر صحرایی، تیهو و پرندگان شكاری تشكیل می دهد.

روستای بیابانك سرخه

بیابانك، از روستاهای كویری و بسیار دیدنی ایران، در 18 كیلومتری جنوب غرب شهر سمنان و 7 كیلومتری جنوب شهرستان سرخه قرار دارد. بیابانك از روستاهای نمونه گردشگری است كه تعدادی از بناهای آن مرمت و بازسازی شده اند. تپه باستانی “گورون شپته” به معنای تل گبران و گورستان مجوسان به نام “گبرستانی” در ناحیه سرخمبه به معنای سرخمره می تواند نشانگر قدمت این روستا تا دوران قبل از اسلام نیز باشد.

كاروانسرای لاسجرد (كاروانسرای شاه عباسی)

كاروانسرای تاریخی لاسجرد از كاروانسراهای دوره عباسی است كه از سمت غرب در ابتدای روستای لاسجرد و بر روی گذرگاه شرق به غرب ایران و در مسیر زیارتی، به طرف مشهد مقدس قراردارد. این كاروانسرا از نوع كاروانسراهای دو ایوانی و شامل حیاطی وسیع با 24 حجره در پیرامون می باشد. دو ایوان زیبای كاروانسرا در غرب و شرق آن ساخته شده اند. در دو طرف ایوان غربی 6 غرفه جهت سكونت مسافران ساخته شده است. ایوان شرقی كاروانسرا بلندتر از ایوان غربی است كه به وسیله دالانی به هشتی كاروانسرا منتهی می شود. در دو ضلع هشتی دو ایوان دوطبقه وجود داردكه در پشت هر ایوان اتاق كوچكی ساخته شده است. قدمت و دوره تاریخی این كاروانسرا صفوی می باشد. این بنا به شماره ملی 1995 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

خانقاه شیخ علاءالدوله سمنانی

خانقاه شیخ علاءالدوله سمنانی با قدمتی كه به دوره ایلخانی بازمی‌گردد، در شهرستان سرخه، روستای صوفی آباد واقع شده است و در تاریخ ۲۱ آبان ۱۳۱۷، با شماره ثبت ۳۲۰ به‌‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. بنای آرامگاه و خانقاه این عارف مشهور یادگاری از معماری اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است. ساختمان مفصل آرامگاه شامل دو قسمت می‌شود. قسمت اصلی بنا مربع شكل است و در گذشته گنبد عظیمی روی آن قرار داشت كه در حال حاضر تنها یك فیلپوش زاویه جنوب غربی مقصوره آن باقی مانده است. قسمت دوم ایوان رفیع و بلند آرامگاه است كه رو به شرق دارد. مزار شیخ نیز در بیرون ایوان واقع شده است.

خانه حاج حشمت اللشكر (ابراهیم خان)

این بنا حدودا در مركز شهر سرخه واقع گردیده است. همانطور كه از كتب تاریخی و گفته معمرین و فرم معماری بنا به دست می آید این بنا متعلق به دوره قاجاراست. از آنجایی كه این بنا خصوصی و مالك اصلی آن حاج حشمت خان پیوندی (حاكم وقت منطقه) بوده، به همین جهت به خانه حاج حشمت معروف شده است. خانه اصلی حشمت اللشكر (حشمت بزرگ) كه به دست حاج معمار باشی سمنانی ساخته شده بود. این مجموعه تاریخی شامل چهار منزل مسكونی، دارالحكومه، باغ، حمام، مدرسه و… بوده است كه اكنون دو خانه آن باقی مانده است. بادگیرهای دو قلو برفراز این بنا با تزئیناتی ناب از نمادهای شهر سرخه است. این بنا نماد معماری مناطق كویری است كه به شماره ملی 29743 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

قلعه تاریخی جهان‌آباد

قلعه تاریخی جهان آباد در روستای جهان آباد در جنوب سرخه قرار دارد و از مناطق دیدنی سرخه می باشد. این قلعه با دارا بودن برج و باروهای زیبا و معماری خاص حاشیه كویر با مصالحی از قبیل خاك، گل، خشت بنا گردید و تا سه دهه گذشته مورد استفاده بوده است. بخش هایی از این قلعه در سالهای اخیر به علت حوادث طبیعی نظیر برف و باران ریزش كرده و تخریب شده است.

حمام بیرون دژ

در محله بیرون دژ و در حوالی مسجد جامع و چهلستون قرار گرفته كه قدمت آن به دوران اواخر زندیه و اوایل قاجاریه می رسد.این بنا و سایر حمام های قدیمی شامل رختكن، دهلیز ارتباطی، گرمخانه، خزینه آب و تون می باشد. این حمام از دو حمام كوچك و بزرگ تشكیل شده كه حمام كوچكتر زنانه و حمام بزرگتر مردانه است. دیوارها از سنگ، ملات آهك و گچ و سقفها از آجر با اندود ساخته شده اند. سقفها همه گنبدی هستند و تویزهایی كه بر روی جرزها و پایه ها قرار گرفته اند آنها را استوار نگه می دارند. این حمام دارای طاق های ضربی است و بر ستون های قطوری استوار شده است.

آب انبار بیرون دژ

در محله بیرون دژ و در كنار مصلی نماز جمعه (حسینیه شهدا) شهر سرخه قرار گرفته است. این آب انبار منسوب به دوره قاجار است و از آب انبارهای بزرگ این شهر به حساب می آید. این آب انبار را حاج حشمت اللشكر، كه خود اهل سرخه بوده ساخته است. مخزن اصلی آن گنبد عظیمی، مخروطی شكل است، این بنا بر اساس معماری سنتی خاص ناحیه كویری ساخته شده و پیرامون آن تا رأس گنبد، پله های مدوری احداث گردیده است. بر بالای گنبد، بادگیر كوچكی جهت عبور جریان هوا و خنك كردن آب به چشم می خورد. این بنا به شماره ملی 4435 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

مسجد جامع و چهلستون

تاریخ ساخت اولیه این بنا به قرن اول هجری نسبت داده می شود. این مسجد از دو شبستان مجزا مجاور هم یكی در جنوب و دیگری در شمال آن تشكیل شده است. شبستان جنوبی كه مستطیل شكل می باشد و محراب آن منتهی الیه سمت جنوب غربی بنا قرار دارد. در شمال این شبستان راهرویی وجود دارد كه بر سردر این راهرو، كاشیكاری معرقی به تاریخ 1345 ش كه بر روی آن بخشی از آیه 18 سوره توبه قرآن كریم نوشته شده است به چشم می خورد. در گوشه جنوب غربی شبستان شمالی محراب ساده ای قرار دارد كه بالای آن بوسیله رسمی بندی گچی تزئین شده است. مسجد چهلستون سرخه متعلق به قرن اول هجری است كه یكی از شبستان های الحاقی به مسجد جامع سرخه بوده، كه در بافت قدیم شهر  قرار گرفته است. از خصوصیات بارز این بنا ستونهای ظریف هشت ضلعی آجری و طاق های جناقی تند می باشد كه از 40 ستون این بنا هم اینك 32 ستون آن باقی است.این بنا به شماره ملی 2325 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

آرامگاه شیخ محمود مزدقانی

این بنا كه مربوط به دوره ایلخانان مغول است در روستای مؤمن آباد و در مسیر جاده اصلی به روستای افتر و فیروزكوه واقع گردیده است. این آرمگاه متعلق به شخصی به نام شیخ محمود مزدقانی كه از شیوخ مسلمان و شیعه بوده و نقش مهمی در زمینه آموزش مردم در امور مذهبی ایفا می‌كرده است كه پس از وفات وی مقبره ای در محل كنونی ساخته شده است. این بنا دارای یك ایوان و گنبدی رفیع و در طبقه بالا دارای غلام گردشهایی می باشد. كه دارای 8 چله خانه و یك اتاق در ضلع شرقی بنا می باشد. این بنا به شماره 1318 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

بقعه پیر غریب

بقعه پیر غریب كه در 20 كیلومتری غرب سمنان، در ابتدای شهر سرخه، میان كشتزار ها قرار گرفته، بقعه كوچكی است كه افراد مسن سرخه به آن اعتقاد خاصی دارند و بر این باورند كه هر كس دچار مشكلی شود و به پیر غریب توسل جوید، مشكل او به لطف و یاری خدا حل می شود. این بقعه خشتی و گلی كه در گذشته در میان قبرستانی قرار داشته، 3 اتاق دارد و حیاطی آن را در بر گرفته است. ایوانی با طاق نیم دایره در جانب جنوب آن وجود دارد و گنبدی كاسه ای شكل بر سر آن قرار گرفته است. تمامی بنا در داخل و خارج با گچ، اندوده و سفید شده اند و جلوه خاصی به بنا بخشیده اند.

مسجد امام هادی

مسجد امام هادی (ع) مسجدی قدیمی منسوب به دوره قاجار با قدمتی بیش از 200 سال است كه در مركز محله كلان شهر سرخه در استان سمنان قرار گرفته و از جنوب به آب انبار بیرون دژ منتهی می شود.این مسجد نقشه ای مستطیل شكل دارد و از شمال به جنوب كشیده شده است و در قسمت شمال و غرب خود، طاق نماها و ایوانهای كوچكی دارد. همچنین حیاطی كوچك در شمال آن به چشم می خورد كه بر زیبایی بنا افزوده است.  كتیبه ای گچی در گوشه جنوب غربی نزدیك محراب مسجد قرار دارد كه تاریخ تعمیر و مرمت آن را شرح می دهد. این مسجد خشت و گلی با گچ تزئین شده و پذیرای نمازگزاران و گردشگران است.

مسجد امام حسین

این مسجد رو به روی حسینیه شهدا  قرار گرفته است و منسوب به دوره قاجاریه است. پلان مسجد بر پایه مربع شكل گرفته است و هر یك از كنجهای آن به یكی از 4 جهت اصلی جغرافیایی تعلق دارد. در كنج جنوبی مسجد با محرابی مواجه هستیم كه در محل محراب قدیمی مورد نوسازی قرار گرفته و با نمای سنگ كار شده است. فقط در نمای ورودی كاشیهای هفت رنگ جدیدی كار شده است كه تنها عامل تزئینی مسجد به شمار می روند.

بقعه متبركه امام زاده شاه محمد زید (ع)

این بقعه در شمال غربی سرخه در روستای شاهزاده محمد زید واقع است. امام زاده محمد زید از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) میباشد كه توسط بنی امیه به شهادت رسیده است. این مكان هرساله در فصل تابستان جمعیت زیادی را جذب میكند. راه رسیدن به این مكان زیارتی، راه فرعی است كه از محور اصلی سرخه به لاسجرد منشعب میگردد كه بعد از عبور از بركیان،دو روان، آل دره به این مكان میرسد.

امام زاده عبدالله و اسماعیل سرخه

در دهستان لاسجرد در روستایی به نام امام زاده عبدالله (در شمال روستای ایج) قرار گرفته است. بنا منسوب به دوره قاجار است و به گفته آقای خادم كه پیرمرد مسنی از اهالی روستا است، جدش حاجی قاسم خادم، در راه سفر به زیارت امام هشتم(ع) در كاروانسرای لاسجرد خواب می بیند كه مردی نورانی او را فرمان می دهد كه در روستای  امام زاده عبدالله، امام زاده ای است كه تو بایستی بنای آن را رونق بخشی. او نیز به آنجا می رود و به ساخت بنای آرامگاه مشغول می شود و از آن پس به زندگی در همان جا ادامه می دهد و روستایی را تشكیل می دهد. در داخل بقعه 2 قبر مشاهده می شود كه یكی مربوط به امام زاده عبدالله و دیگری مربوط به برادرش امام زاده اسماعیل است.

غار (مغار) افتر

این غار یكی از بزرگترین غارهای آهكی شهرستان سرخه است كه در روستای افتر واقع شده است. در این غار محصولات لبنی دامداران افتر كه دوره ییلاق را در گورسفید، طارم، كلارخان، افتر و امامزاده عبدالله سپری می‌كنند، نگهداری می‌شود. ظرفیت این غار حدود 2 هزار جلد محصولات لبنی است. طول این غار 302 متر و عرض آن حدود 12 متر است و ارتفاع آن از 40 سانتی‌متر تا 5 متر متغیر است. در این غار گونه‌های جانوری مشاهده نمی‌شود ولی در دامنه بیرون غار، چند گونه گیاهی بومی از خانواده گندمیان، گون، كلاه میرحسن، اسپند، اسپرس كوهی، زرشك و… وجود دارد. این غار از گذشته به عنوان یخچال طبیعی برای حفظ محصولات دامی مورد استفاده اهالی بوده و در بین اهالی به «مغار افتر» معروف است.  وجود تخته سنگ‌های گچ و آهك، سكوهای مناسبی برای قرار دادن پوست‌ احشام فراهم كرده است.این غار به شماره 135 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.